Trong ngành công nghiệp phần mềm, việc quản lý mã nguồn là một phần không thể thiếu trong quá trình phát triển dự án. Git và GitHub đã trở thành công cụ quản lý mã nguồn phổ biến và mạnh mẽ, giúp các chuyên gia phát triển, quản lý và theo dõi mã nguồn một cách hiệu quả. Bài viết này nhằm giới thiệu một số khái niệm và các lệnh cơ bản Git thường dùng trong quản lí mã nguồn.

Một số khái niệm 

Git là gì?

Git là hệ thống quản lý mã nguồn phân tán (Distributed Version Control System) ra mắt năm 2005. Git giúp quản lý và theo dõi lịch sử thay đổi trong dự án phần mềm. Git được cài đặt trên máy tính cá nhân và hoạt động offline.

Github là gì? 

GitHub là một nền tảng lưu trữ mã nguồn trực tuyến dựa trên Git ra mắt năm 2008. Github cho phép các nhà phát triển làm việc cùng nhau. GitHub cung cấp các tính năng như một mạng xã hội.

Repository là gì?

Là nơi lưu trữ source code, mỗi repository sẽ đại diện cho một dự án. Gọi tắt là Repo.

• Local repository: là bản sao của dự án lưu trên máy tính cá nhân.
• Remote repository: là bản sao của dự án lưu trữ trên máy chủ từ xa như Github, Gitlab, Bitbucket….

Một số lệnh GIT cơ bản

Cài đặt GIT: https://git-scm.com/download

Cấu hình Git:

git config –global user.name [tên của bạn]

git config –global user.email [email của bạn]

• Xem các cấu hình git: git config –list
• Tạo Repository: git init
• Xem trạng thái của repository: git status
• Thêm vào staging: git add [tên file] hoặc git add .
• Git commit là một trong những lệnh quan trọng nhất trong hệ thống quản lý mã nguồn phân tán Git. Lệnh này được sử dụng để tạo một “commit”, tức là một bản ghi lịch sử của các thay đổitrong dự án của bạn tại thời điểm cụ thể. Mỗi commit chứa thông tin về các thay đổi đã được thực hiện cùng với một thông điệp giải thích mục tiêu hoặc mục đích của commit đó: git commit -m “Thông điệp commit”.

Xóa file khỏi staging: git rm –cached [tên file]

• Xóa toàn bộ file khỏi staging: git reset
• Tạo file để chỉ định các tệp và thư mục mà bạn muốn Git bỏ qua: .Gitigone

Làm việc với Github

Đăng kí một tài khoản https://github.com

• Tạo một remote reposity: Public nếu công khai hoặc Private không công khai
• Gắn url remote vào git: git remote add origin [url_remote]
• Đổi tên nhánh hiện tại thành main: git branch -M main
• Đẩy các thay đổi lên nhánh main remote: git push -u origin main

Làm việc với Branch

Tạo nhánh và chuyển sang nhánh mới: git checkout -b [tên nhánh mới] hoặc gitcheckout -b [tên nhánh mới] [tên nhánh cha]

• Tạo nhánh trên remote kết với nhánh local đồng thời đẩy code lên nhánh mới tạo trên remote (chỉ thực hiện lần đầu): git push -u origin [tên nhánh trên remote]
• Những lần sau muốn đồng bộ code thì sử dụng: git push hoặc git pull
• Kiểm tra có bao nhiêu nhánh: git branch hoặc git branch -a
• Chuyển sang nhánh khác: git checkout [tên nhánh khác]
• Gộp nhánh: git merge [tên nhánh muốn gộp]
• Xóa nhánh: git branch -d [tên nhánh muốn xóa dưới local].
• Xóa nhánh trên remote: git push origin –delete [tên nhánh muốn xóa trên remote]

Qua bài viết, giảng viên cung cấp kiến thức chi tiết và đặt hi vọng vào sinh viên FPT Polytechnic sẽ hiểu được các khái niệm và có thể sử dụng được các lệnh cơ bản của Git và Github để ứng dụng quản lí mã nguồn các bài lab, assignment trong các môn học. Đặc biệt Git và GitHub là công cụ hiệu quả cho bạn sinh viên quản lí tốt mã nguồn trong các môn học cần phải làm dự án như môn dự án 1 hay môn dự án tốt nghiệp.

Giảng viên Nguyễn Quang Hùng

Bộ môn Công nghệ thông tin

Trường Cao đẳng FPT Polytechnic cơ sở HCM